De 5 meest voorkomende misvattingen over een dementerend familielid

Ogenschijnlijk is er met degene die aan dementie lijdt niets aan de hand. Ook de persoon zelf die aan deze ziekte lijdt vindt vaak dat er niets aan de hand is. Het is voor familie erg moeilijk om te zien dat de ouder of partner waaraan advies gevraagd kon worden of waar dingen mee konden worden besproken niet meer dezelfde persoon is als voorheen.

De meest voorkomende misvattingen over dementerende familieleden uit onze praktijk.
 

1.        “Ik wil niet liegen tegen mijn moeder, maar haar uitleggen dat ze niet meer voor zichzelf kan zorgen en hulp nodig heeft”
 

Dementerende mensen zijn vaak zorg mijdend vanwege een gebrek aan ziekte inzicht. Het is erg moeilijk om aan te zien dat iemands zorgbehoefte toeneemt, maar dat deze persoon geen hulp accepteert.

“ Mijn moeder zegt dat ze elke week haar eigen boodschappen nog doet, maar dat doe ik al jaren. Ik leg moeder steeds weer opnieuw uit dat ik dat voor haar doe, maar ik loop helemaal over. Ze accepteert het niet als een vreemde dit voor haar doet. Ik wil dit haar duidelijk maken en niet tegen haar liegen”

Door iemand met dementie duidelijk te maken dat iets niet meer gaat is diegene wijzen op diens falen. Je maakt degene tijdelijk bewust van het feit dat zijn of haar hersenen niet goed meer functioneren. De oplossing is meebewegen in het moment. Het belangrijkste is om de structuur en rust te herstellen en vertrouwen te winnen. Uitleggen waarom de zaken zo geregeld zijn brengt vaak steeds weer opnieuw onrust. Particuliere zorgverleners verlenen de zorg zonder dat de zorgvrager het gevoel heeft de regie kwijt te zijn. Zorgverleners treden sturend op, maar laten de dementerende in haar of zijn waarde door geen zaken direct over te nemen maar door dingen samen op te lossen.

Een dementerend persoon inzicht proberen te verschaffen in de eigen situatie is als iemand met één been te vragen gewoon te gaan lopen
 

2.        “Mijn vader was altijd al eigengereid, daarom wil hij nu ook geen zorg ontvangen. “
 

Dat kan, maar wat meer waarschijnlijk is, is dat de beschadigde hersenen de boventoon voeren. Niet de vrije wil en ook niet het karakter, maar een verkeerde voorstelling van zaken zijn nu leidend. Dementerenden hebben echt geen inzicht in hun eigen situatie.

Confronteer een dementerend persoon niet door vragen te stellen over recente gebeurtenissen.  Stel vragen waarbij hij of zij kan putten uit het lange termijn geheugen. Door te vragen naar het verleden, beroep of geboortedatum ontstaat snel een gesprek.  
 

3.       “Mijn moeder wordt altijd erg boos als ik probeer haar te helpen met de verzorging, zelfs als ik het rustig aankondig van te voren”
 

Demente mensen hebben geen gezonde hersenen. Derhalve kunnen ze niet denken zoals wij dat doen. Het vermogen te plannen, te begrijpen en oorzaak / gevolg te zien is weg. Een demente persoon vertellen wat er gaat gebeuren heeft dus in veel gevallen geen zin. Wel kun je het de dementerende laten zien. Het vermogen tot nabootsen, spiegelen, is vaak nog wel intact. Geef een dementerende persoon een tandenborstel in de hand, of doe het voor door zelf de tanden te poetsen of de beweging na te bootsen. Ga na op welke momenten de verzorging wel goed gaat en probeer daar een lijn in te ontdekken.
 

4.       “Mijn moeder was vroeger zo’n actieve ondernemende vrouw, ze wil nu niets meer en wordt steeds passiever. “
 

Het nemen van beslissingen, het maken van keuzes, het zijn allemaal hogere hersenfuncties die door de dementerende niet meer kunnen worden benut. Het nemen van initiatief om zaken te ondernemen verdwijnt langzaamaan. Laat een dement persoon dan ook geen beslissingen nemen maar reik een oplossing / activiteit aan die wel of niet geaccepteerd kan worden. Vraag dus niet om een keuze te maken. ´Wil je kaas of jam op brood?’  maar vraag: ‘Wil je een boterham met kaas? ‘ Wacht vervolgens op een antwoord. Houdt er rekening mee dat beschadigde hersenen vertraagd reageren.  
 

5.       “Als ik mijn moeder spreek vertel ik haar dat ik volgende week weer bij haar ben en dat ik gisteren net ben geweest. Ze zegt me namelijk steeds dat ik nooit langskom! “
 

De meeste mensen die lijden aan dementie hebben geen besef meer van de tijd of welke dag het is. De belofte om volgende week te komen zal dan ook onherroepelijk leiden tot onrust. Kondig een bezoek niet te ver van tevoren aan om te voorkomen dat de dementerende iedere dag opnieuw denkt dat vandaag de dag is van het bezoek. Vaak blijft niet de gehele boodschap hangen, maar slechts een gedeelte ervan.

In de particuliere thuiszorg wordt veel zorg verleend aan mensen die lijden aan dementie. Vaak kunnen deze mensen met een goede één op één begeleiding lang thuis blijven wonen zonder toediening van medicatie.

In onze praktijk als professioneel zorgverlener stuiten we vaak op situaties die voor zowel familie als cliënt erg moeilijk op te lossen zijn zonder inzicht in het ziekteproces. Als professioneel zorgverlener ben je minder emotioneel verbonden aan een cliënt dan de eigen familie. Omgaan met een dementerende is voor een particuliere zorgverlener in veel gevallen dan ook vaak beter te hanteren dan door directe familie.

Meer lezen over hulp bij dementie klik hier